1999 CHINA EN TIBET

DAG 1 – BEIJING

Gisteravond op Schiphol was de juiste samenstelling van de groep nog onduidelijk omdat er meerdere groepen tegelijkertijd vertrokken maar na een hobbelige vlucht naar Beijing wordt daar toch duidelijk bij welk groepje wij moeten gaan horen en het lijkt dit keer mee te vallen. Het ziet er niet bij voorbaat uit als een bejaardengroep. In Beijing is het bloedheet (38°C) als we naar het luxe Xinguao hotel rijden.

De woorden “volstrekte vrijheid” bevallen ons zeer in de korte uitleg van de reisleidster waarna we onmiddellijk de daad bij het woord voegen en de metro pakken naar het Tiananmen plein. Het plein dat in deze hitte weinig hemelse vrede schenkt. Dit weerhoudt de soldaatjes er niet van om druk in de weer te zijn. Binnen de poorten van de Verboden Stad zijn ze ijverig bezig met hun kleding in de openlucht wasserette. Voor de Verboden Stad zelf zijn we te laat dus houden we het vandaag op het bestuderen van de Chinees bij tropische temperaturen. Een conclusie is dat ze ondanks de hitte rustig in vol ornaat rondlopen en dat panty’s de laatste mode zijn, hitte of geen hitte.

De kennismaking met de groep kan natuurlijk het beste gebeuren bij een gezamenlijk Peking-eend etentje. Op een grote draaischijf worden steeds meer schotels met allerlei gerechten geplaatst en allemaal doen we ons best om daar met stokjes af en toe wat uit te vissen. De groep lijkt leuk, de eend is heerlijk, alleen de jetlag speelt ons nog parten. We zijn niet meer in staat tot discobezoek, slechts tot een glas whisky op de slaapkamer. Op CNN zien we dat koning Hassan van Marokko dood is.

DAG 2 – BEIJING

Na het ontbijt gaan we vol verwachting naar het observatorium. In India waren ze spectaculair, hier blijken ze niets bijzonders te zijn. Daarom kan ook niemand ons waarschijnlijk de weg wijzen. Er staan wat instrumenten in een tuintje en op het dak, verder niets.

De Lamatempel, die we vervolgens bezoeken is wel bijzonder. Hoe verder je naar achteren komt in de paviljoens hoe groter de boeddha’s worden met dus een gigant aan het eind. Helaas mogen we geen foto’s maken. Aan de overkant ligt de Confusius tempel. Hier is het minder strak georganiseerd. In sommige tempels staat huisraad naast antieke beelden hoog opgestapeld. In het achterste paviljoen staan twee mooie beeldengroepen maar helaas in het donker. Met een cassette met traditionele Chinese muziek verlaten we het complex.

Net als gisteren is de airco bij McDonalds een goede reden om hier te lunchen. Maar dan moeten we toch weer de verzengende hitte in want de Verboden Stad staat op het programma. En dat valt niet mee, vooral als blijkt dat het schitterende complex steeds maar weer groter is dan we gedacht hadden. Overal zijn Chinezen elkaar op de foto aan het zetten met natuurlijk steeds een stukje toeristische attractie op de achtergrond.

Omdat we morgen al vroeg vertrekken doen we snel nog wat inkopen voor we naar een theater gaan voor een Peking-opera. Het blijkt soms meer acrobatiek dan opera maar wel van een hoog niveau.

Met een deel van de groep gaan we laat op de avond nog een hapje eten en op straat komen we twee oude bekenden tegen, twee groepsleden van de reis naar India. De wereld is een dorp.

DAG 3 – BEIJING

Maandagochtend, 9 uur. Wij staan op de Chinese muur. Na een busrit en een dodelijke klim via eindeloze trappen omhoog (omdat mijn vrouw niet met de kabelbaan durft) staan we op dit krankzinnige bouwwerk. Zonder dat het ingepakt is heeft het toch iets van een landschapskunstwerk van Christo. We lopen een stuk de muur op. De Chinese PTT heeft zelfs in de vorm van een juffrouw met telefoon gezorgd voor internationale service.

Je kunt het thuisfront rechtstreeks vanaf de muur laten weten dat je op het wereldwonder staat. In Nederland, waar het nu drie uur in de nacht is zullen weinigen blij zijn met dit initiatief. Na weer alle trappen naar beneden te hebben genomen hebben we dorst, we bestellen een blikje cola. Hiervoor denken ze 5 gulden te kunnen vangen. Wij houden het op 1,25. Ze komen ons niet boos achterna.

Omdat we vanmorgen om 5 uur zijn opgestaan zit iedereen op de terugweg te dommelen tot we het zomerpaleis aandoen, “het buiten” van de keizerlijke familie. Prachtige paviljoens rond een groot meer. Op het meer zelf varen nu de rondvaartboten die ook de vorm van Chinese paviljoens hebben. De echte paviljoens zijn een lust voor het oog alleen doet men bij allerhande restauratiewerkzaamheden iets teveel zijn best. Met een wel zeer vrije hand wordt er geschuurd en geschilderd dat het een lieve lust is. Het is duidelijk waar de Chinese restaurants in Nederland hun inspiratie vandaan halen. Wij zijn niet de enige toeristen want ook de Chinezen zelf bezoeken in grote getale hun culturele erfgoed. In groepen, met allemaal een petje van dezelfde kleur, lopen ze gedwee achter een juffrouw met vlag aan. En ondanks de petjes zijn veel jonge meisjes toch gekleed volgens de laatste mode, mét plateauzolen. In een restaurantje eten we een bordje rundvlees met paprika en ui waarna we terugkeren naar ons hotel.

Chinese acrobatiek mag ook niet op het programma ontbreken dus kijken we ’s avonds naar onwaarschijnlijke en adembenemende stunts. Dat de stunts zo spectaculair zijn is wel voor een groot deel te danken aan het feit dat de meeste stunts uitgevoerd worden door jongens en meisjes van nog geen 12 jaar oud.

Voor de avondmaaltijd doen we een keertje decadent. In een “zeer duur” restaurant, TGI-friday (een soort hard-rock café) verwennen we onze westerse smaakpapillen met iets bekends en we kunnen met de creditkaart betalen dus het is geen directe aanslag op het budget. In de uitgaansstraat van Beijing nemen we nog een gin-tonic waar we aan een tafeltje naast ons een zeer interessant gesprek tussen een Chinese man en een opengewerkte Amerikaanse blondine opvangen:

Hij: What do you do?

Zij: I am a porn star!

Hij: Everybody fucks, so why not?

Op straat veel meisjes die in een soortgelijke business werkzaam zijn hoewel we gehoord hebben dat prostitutie in China strafbaar is. Seks zou alleen in geval van liefde mogen en hooguit één keer een kind tot resultaat mogen hebben. Maar deze dames zijn toch echt op dollars uit en niet op liefde en een kind.

DAG 4 – BEIJING

Voor we vertrekken nog een laatste tour door Beijing. We hebben de keus laten vallen op de grote Bel-tempel. En zoals de naam al zegt, veel grote bellen. Maar ook de kleine ontbreken niet. Niet bijster interessant. Daarna moeten we ook nog snel een zogenaamde Hutong in. Kleine straatjes achteraf die nog wat van de sfeer van vroeger hebben. In een van die straatjes proberen we ook nog snel wat te eten maar het kost heel wat moeite om uit te leggen dat we kip willen in plaats van het geserveerde roerei. Uitleggen is ook niet handig als je het Chinees niet beheerst. Een goede imitatie van een kip doet echter wonderen. Is al dat toneelspelen toch nog ergens goed voor.

Om 5 uur vertrekken we met de trein vanuit een gigantisch nieuw station naar Xian. De reis is erg gezellig vooral als de route via bier naar wijn en vandaar naar whisky loopt. Een groepslid, oud gymleraar, verteld over Indonesië, mijn vrouw over al onze reizen en terwijl alle Chinezen zo zoetjesaan hun duur betaalde hard-sleeper opzoeken houden wij standvastig vol.

DAG 5 – XIAN

Om 8 uur ’s morgens zijn we in Xian. Ook in het hotel vinden ze dat te vroeg want ze zijn nog niet helemaal klaar voor ons. We gaan niet wachten tot ze dat wel zijn en pakken meteen bus 306 naar de opgravingen van het wereldberoemde Terracotta Leger. Om de in slagorde opgestelde legers tegen de elementen te beschermen is er een gigantische overkapping gebouwd. Paarden, soldaten, officieren en generaals zo ver het oog reikt. Helaas is het verboden foto’s te maken maar we wagen toch twee geniepige snapshots. De politieagenten zijn echter allergisch voor de klik van een camera of de zoemende autofocus dus veel meer kans maken we niet.

Na de al grote hal 1 blijkt er ook nog een hal 2 en 3. Duidelijk is dat er in de omgeving nog voor jaren legers uit te graven zijn. Om een goed beeld te krijgen van hoe het vroeger geweest moet zijn is er ook nog een spectaculaire filmvertoning, geheel surround. In de ronde ruimte galopperen de paarden rechts en links om ons heen.

Terug in Xian lopen we na de lunch het centrum in via de “bell and gongtower”. We komen in de moslimwijk uit. Maar daar is het erg toeristisch met veel uitgestalde prularia. Hoopvol eten we ook in een moslim restaurantje maar mijn vrouw vindt het niet te vreten. Ook 2 Fransen die ongelukkigerwijs hetzelfde besteld hebben laten net als wij een volledige kom eten onaangeroerd staan. Mijn vrouw koopt ter compensatie een stuk pizza maar ook die is te heet en te vies.

Terug in ons hotel zien we dat we morgen al vroeg moeten vertrekken dus laten we het nachtleven van Xian aan ons voorbij gaan.

DAG 6 – CHENGDU

Een rustige vlucht brengt ons naar Chengdu. De temperatuur blijft goed dus is het een mooie gelegenheid om het Wenshu klooster met een bezoek te vereren. Dit klooster wordt nog volop gebruikt. Mooi is het metalen beest waarover iedereen eerst wrijft om daarna bij zichzelf over die plek te wrijven waar het pijntje zit.

Naast de tempel is een enorm grote theetuin. Voor 50 cent koop je thee. Mannetjes en vrouwtjes met heet water vullen daarna je kop steeds opnieuw bij. De thee is zo sterk dat je voor die 50 cent liters weg kunt drinken terwijl het Chinese leven aan je voorbij trekt.

Een “English teacher” die ons aanspreekt om te “trainen” heeft het met ons over de Falung Gong, de sekte die net door het bewind verboden is. En juist door dat verbod weten we niet zeker of het verstandig is om onze mening hierover voor het voetlicht te brengen. Laf kletsen we er dus maar wat omheen.

We struinen nog wat door de omliggende straatjes waar de gemarineerde varkensneusjes vettig onze kant op lijken te kijken. Dan met een taxi naar het beeld van de grote roerganger. En wederom iemand die zijn Engels wil oefenen, ditmaal een leuke student.

Vlak bij ons hotel ontdekken we ’s avonds Paul’s café, een backpackers kroeg waar ook pizza te krijgen is. De pizza’s zijn redelijk alleen de bediening is nog in de leerfase. Alles doen ze fout. Koffie met weinig koffie en later 2 bestelde brandy’s in één glas. Maar gezellig is het wel als we er om half elf nog zitten. Morgen om 5 uur weg. Zelf zijn we ook niet al te slim.

DAG 7 – LHASA

Het appèl wordt steeds vroeger. Vandaag om half vijf op om onze vlucht naar Tibet te halen. Een grote airbus brengt ons zeer rustig naar het dak van de wereld, boven de 3000 meter. We verwachten onmiddellijk naar adem te moeten happen en hoofdpijn te krijgen maar de eerste uurtjes zijn vrij normaal. Dat komt allemaal pas later op de dag. Op weg naar Lhasa maken we de eerste fotostop voor een op de rotsen geschilderde Boeddha en mijn vrouw begint al wat wazig te worden.

In Lhasa verblijven we in het Yak hotel. Eindelijk eens niet zo’n kolos maar een leuk hotel met zeer grappige kamers. Omdat het advies luidt om zeer weinig te doen op de eerste dag op grote hoogte dwalen we na een bord spaghetti wat over de markt bij de Jokhang tempel. Voor mooie foto’s is het hier prijsschieten. De meest kleurrijke mensen trekken aan je voorbij, de een nog bijzonderder dan de andere. Vrouwen met kralen of zeer grote blauwe stenen in hun haar, mannen met een grote rode kwast op hun hoofd en oude vrouwtjes met zoevende gebedsmolentjes. Een levend openluchtmuseum. En de zon schijnt volop dus het kan niet beter.

Na een middagdutje eten we ’s avonds bij Tashi 1 om daarna nog wat slaap in te halen.

DAG 8 – LHASA

Waar we gisteravond gestopt zijn beginnen we nu, ontbijt bij Tashi. Daarna dolen we door de Jokhang tempel. Gelovigen schuiven plat om hun buik over de grond terwijl ze hun gebeden prevelen en staan in rijen te wachten voor de verschillende kamertjes met boeddhabeelden. Vanaf het dak is er een prachtig uitzicht op de markt.

Na een kop koffie nemen we een minibus naar het Sera klooster, een aantal kilometer buiten Lhasa. Het blijkt een stadje op zich met overal gebedsruimtes in allerlei soorten en maten. Mooie schilderingen op de rotsen en ook hier weer devote mensen die met kelkjes kaarsvet de kaarsen bijdruppelen om ze zo brandende te houden.

Terug in Lhasa lopen we net als alle Tibetanen de Barkhor, de pelgrimsroute rond het Jokhang klooster. Ook wereldse zaken ontbreken natuurlijk niet door alle marktkraampjes lang de route. Mijn vrouw koopt een prachtige ring en wij kijken nog maar eens onze ogen uit naar alle mensen die voorbij trekken.

’s Avonds eten we in een gezellig restaurant. Mijn vrouw gaat voor de Indiase spinazie met rijst, ik blijf trouw aan het gastland door een Yak burger te bestellen.

DAG 9 – LHASA

Vandaag hebben we de “beklimming” van het Potalo paleis voor de boeg. Bij aankomst bemerken we dat we de verkeerde dag gekozen hebben. Hele volksstammen zijn op deze zondag op hetzelfde idee gekomen. We vorderen tot halverwege waar we in zo’n enorme mensenmassa terechtkomen dat we onze poging staken. Gelukkig is het gebouw alleen van buiten al zo fenomenaal dat we een boeddhaatje meer of minder maar voor lief nemen.

’s Middags gaan we met een minibus naar het Drepung klooster. De grap van deze minibus is alleen dat we niet naar de ingang van het klooster gebracht worden maar nog een lange weg in de brandende zon omhoog moeten lopen. Net als we dreigen in te storten komt er een ander busje waar we de laatste meters mee kunnen afleggen. Maar daarmee is de beproeving niet ten einde. Het klooster zelf is ook trap op trap af langs de Middeleeuwse flatgebouwen aan smalle straatjes. Waren we vanmorgen nog met honderden, nu zijn we de enigen.

Op de terugweg zien we in de kale bomen nog een hele kolonie hoppen, gekuifde gevederde vrienden. Bijzonder om ze hier op deze hoogte aan te treffen.

Terug in Lhasa zijn we volledig totalloss dus na een bord spaghetti gaan we vroeg slapen.

DAG 10 – GYANZE

Met scrambled eggs en muesli met yoghurt en fruit nemen we afscheid van Lhasa en het Tashi restaurant. De komende vijf dagen gaan we met een bus en een gids een rondje Tibet doen. De tocht begint onschuldig maar ineens houdt de verharde weg op en gaat het steil omhoog. Op 4694 meter hoogte passeren we de Khamba pas en aan de andere kant heb je meteen een adembenemend uitzicht op het Yamdrok Tso meer met er omheen overal velden met gele en paarse bloemen in bloei. We blijven de oevers van het meer lang volgen en terwijl overal marmotjes wegschieten in het gras lunchen we er ook, tot een lichte regenbui de maaltijd verstoort.

Dan gaat het weer omhoog en de eerste reuzen met sneeuw doemen op langs prachtige gletsjers. Op 5045 meter steken we de Kora pas over. Mooi versierde Yak’s staan klaar omdat ook de lokale bevolking weet dat hier af en toe toeristen met fotoapparatuur langs komen. Na de Kora pas wordt de weg steeds slechter, overal zijn stukken door het water weggespoeld. Een aantal keren moeten we de bus uit omdat we er anders niet doorkomen. Een landrover was hier geen overdreven luxe geweest. En als je alles gehad denkt te hebben blijkt het laatste stuk naar Gyanze wel verhard, maar op een wijze die alle verbindingen in je skelet los doet trillen en waarvoor je niet teveel vullingen in je tanden moet hebben.

In Gyanze staat er een stijf DDR hotel op ons te wachten en een vies restaurantje belooft ook weinig goeds. We besluiten het restaurantje te ontvluchten en tot onze grote vreugde ontdekken we zomaar een Tashi restaurant, even verderop. Overheerlijk yakvlees met bloemkool en stoneleeks uit de wok. Er is altijd licht aan het eind van de tunnel met een Tashi aan het begin en eind van een dag.

DAG 11 – XIGAZE

’s Ochtends bezoeken we het Palkhor klooster van Gyanze. Hier staat een fantastische stupa die op elke etage ontelbare kappelletjes heeft, allemaal vol met Boedhha’s, Kali’s, wachters enzovoort. Vanaf het klooster zelf is er een prachtig uitzicht op Gyanze en het fort, hoog op de heuvel.

Na de lunch rijden we via een lang stofpad naar Xigaze. Weer een redelijk maar volstrekt ongezellig hotel. We maken een wandeling door Xigaze. Aan de ene kant ligt een grote bouwput, aan de andere kant traditionele huizen en een levendige markt. De vrouwen die hier verkopen zijn veel agressiever dan hun collega’s in Lhasa maar er valt wel steviger af te dingen.

We eten weer bij een Tashi restaurant maar deze keer valt het vies tegen. In de avond worden we voor het eerst overvallen door een echte regenbui dus vluchten we ons treurige hotel in. Een oude Engelse rotfilm over de ontsnapte zoon van de onthoofde Louis en Marie-Antoinette moet ons de avond doorhelpen op 3836 meter hoogte.

DAG 12 – XIGAZE

Genezen van de Tashi keten vinden we een zeer goed alternatief in een klein restaurantje waar alles voor onze ogen wordt geprepareerd. Na het ontbijt gaan we naar het Tashilhunpo klooster. De eigenlijke residentie van de Panchen Lama. Naast de monniken blijken er even zoveel honden te wonen. In een van de tempels staat een Boedhha van 27 meter hoog. Helaas is fotograferen hier weer verschrikkelijk duur dus we troosten ons maar met de gedachte dat we al zoveel Boedhha’s op foto hebben vastgelegd.

In een grote gebedsruimte zitten rond het middagsuur alle monniken, van jong tot stokoud, bijeen om hun gebeden uit dikke boeken te reciteren. Een indrukwekkende ervaring. Onze groep loopt hier ook rond. Wij blijken de enige twee te zijn die niet op de hoogte waren van de mogelijkheid om hier gezamenlijk heen te gaan. Gelukkig maar.

Na in alle rust het kloosterleven geobserveerd te hebben gaan we natuurlijk lunchen bij ons ontbijtrestaurantje. Daarna een spelletje Tetris wat op de Chinese TV blijkt te kunnen.

Bij gebrek aan voorzieningen in het hotel hebben een aantal mensen zelf maar een terras gecreëerd op de binnenplaats. Zo kunnen we heerlijk in het zonnetje de voors en tegens van het communisme en het Tibetaanse boeddhisme bediscussiëren. Net als we ons voor nog een ronde in de handel op de markt willen werpen doet een enorme zwarte wolk ons terugvluchten in het hotel. Een rondje zappen en een nieuw persoonlijk record Tetris dan maar.

DAG 13 – SAMYE

Na de Tetris TV vaarwel gezegd te hebben stappen we in de bus voor een lange rit over de “Friendship Highway”. De beste weg in Tibet maar nog steeds met hier en daar een weggespoeld stuk.

Een smakeloze bak rijst als lunch en dan op een platbodem in een uurtje naar de overkant van de Yarlong rivier om daarna met een jeep naar het Monastry Guesthouse van Samye te gaan. Een prachtig klooster op een eenzame plek. Met een groot deel van de groep eten we in het restaurant van het klooster. Ik ben ondertussen zo verkouden geworden dat het me niet zoveel uit maakt wat ze me voor zetten. Met twee anderen delen we een vierpersoonskamer. Maar door het gehuil van de vele honden doen we haast geen oog dicht.

DAG 14 – SAMYE

In het klooster beginnen de monniken al vroeg met hun gebeden. Af en toe worden er toeters en bellen tevoorschijn gehaald om de gezangen kracht bij te zetten.

Jonge monniken gaan rond met yakboter thee. Een half uurtje laten we ons onderdompelen in dit meditatieve ritueel voordat we wat gaan ronddwalen door het dorpje dat om het klooster heen ligt. Onderweg komen we twee monniken met grote rugzakken tegen die graag op de foto willen. We beloven ze deze toe te sturen.

Om twee uur varen we de rivier weer over. Onderweg pikken we nog een gestrande boot op. Daarna checken we in in het Airport Hotel dat, zoals duidelijk mag wezen, naast het vliegveld ligt. Het is hier blijkbaar een soort vrijhaven, ontsnapt aan de aandacht van de partijbonzen, of juist met medeweten van de heren. Dames van lichte zeden zijn op zoek naar klandizie en restaurantjes hebben de prijzen in dollars op de kaart staan. We hebben weer eens moeite om uit te leggen dat we kip willen eten dus moeten we eerst een “scrambled-” en daarna een “fried egg” naar de keuken terugsturen om uiteindelijk het beest op ons bord te krijgen.

Omdat het ernaar uit ziet dat we Tibet gaan overleven zonder hoogteziekte of andere nare ongemakken gaan we ’s avonds met vier anderen aan de rol. We beginnen netjes met koffie, dan komt het bier met zonnepitten. Na een aantal potjes Pesten komen we via een aantal omwegen en sluiproutes door het hotel in de karaokedisco terecht. De grote hoogte zorgt ervoor dat 2 plaatjes dansen genoeg zijn om naar adem te happen. Als de lucht terug is brengen we nog met verve Yesterday, Killing Me Softly en Feelings ten gehore.

DAG 15 – CHENGDU

Afscheid van Tibet. We vliegen terug naar Chengdu. Op het vliegveld koop ik nog een leuk Yak Yak Yak Yak Yak T-shirt terwijl ook mijn vrouw haar snuisterijencollectie uitbreidt. In Chengdu is, voor het eerst tijdens onze vakantie, het weer “slecht”. Warm, maar bewolkt en nevelig. In de lift van ons hotel ontmoeten we niemand minder dan Erica Terpstra. Ik stel ons even aan haar voor want ze zal ons hoogstwaarschijnlijk niet kennen. Later, op een terras bij de rivier ontmoeten we haar weer. Ze heeft net een heerlijke massage gehad en ze wil het ons ook van harte aanbevelen. Erica blijkt de Trans-Siberische spoorlijn genomen te hebben, vanuit Moskou via Mongolië naar China. Ook zij gaat nog naar Lhasa om zich daar bij een Koning Aap groep aan te sluiten die naar Nepal gaat. Zal nog lastig worden in een busje, gezien haar omvang.

’s Avonds eten we na een mooie stadswandeling in een heuse pizzeria. Daarna gaan we naar Paul’s voor een Chinese Blandy. Paul heeft onze foto van vorige week klaar. Een leuk souvenir én onze eerste foto.

DAG 16 – CHENGDU

Paul’s café blijkt helaas niet aan ontbijten te doen dus behelpen we ons met een bol van de bakker en een gratis kopje koffie in het restaurant ernaast. We gaan vandaag naar Xindu om daar de tempel van het Goddelijk licht te bekijken. Maar het blijkt nog redelijk ingewikkeld om er te komen als niemand je verstaat en omgekeerd. Toch zitten we na veel vragen in de bus naar Xindu.

Het lijkt een doorsnee klooster maar in één hal staan 500 levensgrote beelden, allemaal verschillend. Monniken, Boeddha’s en keizers. Na dit enerverende bezoekje nuttigen we een vegetarische lunch om daarna langdurig van onze thee te genieten in de theetuin van het klooster.

Terug in Chengdu ontdekken we aan het eind van de middag een “antiek” markt vlakbij ons hotel. We kopen een mooi Boeddha beeld (van been).

Dineren, als je de term in dit verband mag gebruiken, doen we bij de KFC en daarna gaan we voor wat drank naar Paul’s café. We raken in gesprek met 2 Amerikanen die al 2 jaar les geven in China en ons wat tips aan de hand doen voor Guangzou. Wat te denken van een speed-metal café?

DAG 17 – CHENGDU

Met een klein groepje gaan we onder leiding van Mr. Lee naar het Panda Research Instituut. En omdat Mr. Lee zo hard loopt hebben we geluk want we treffen nog wat panda’s, echte ochtenddieren, in actie aan. Als we later zelf nog een rondje maken heeft de lamlendigheid onder de panda’s al toegeslagen en liggen ze na hun ontbijt in diepe slaap daarvan bij te komen.

’s Middags bezoeken we nog een niet al te opwindende Taoïstische tempel in Chengdu. Maar er is wel een leuk theehuis waar we met een Chinese postbeambte de tijd aangenaam doorbrengen.

Met de nachttrein vertrekken we dan naar Panzhihua. Met medereizigers nemen we de Chinese woordenlijst van de Lonely Planet door en leren er ook wat nieuwe frases bij. Vooral “nihao nihai” (hallo meisje), met voorkeur gezegd tegen oudere dames, zorgt voor veel hilariteit. Ook “bingde psi ju” (ijskoud bier) probeer ik met de nodige vertwijfeling. Maar alleen de warme variant blijkt voorradig. We moeten ons dus behelpen met de jenever van een groepsgenoot.

DAG 18 – LIJANG

Na de trein gaat de reis meteen verder met de bus. Onderweg bestelt mijn vrouw voor de lunch iets met “no pepper”. Als ze het eerste bord terugstuurt omdat het te heet is en nogmaals om iets met “no pepper” vraagt brengen de vertwijfelde meisjes daarna nog twee borden die elke keer weer iets pikanter zijn dan de vorige. Uiteindelijk geeft mijn vrouw het maar op en accepteert twee witte bolletjes als alternatief.

Aan de reis lijkt vandaag geen einde te komen en pas om 11 uur ’s avonds komen we aan in Lijang. Na de culinaire hoogtepunten van vanmiddag gaan we toch nog maar even een steak eten en een fles Chinese wijn soldaat maken.

DAG 19 – LIJANG

Na een heerlijk ontbijtje in Well’s bistro doorkruizen we de straatjes van Lijang. Het is hier een beetje toeristisch maar dat is ook logisch met de mooie huisjes én de mooie mensen. Toeristisch betekent ook de mogelijkheid van koffie met apfelstrudel in China. Na deze heerlijkheden komen we in gesprek met een hele schoolklas die hun Engels willen oefenen met als eindresultaat dat we bij op de groepsfoto moeten.

In een winkeltje kopen we een mooi blikken portret van de grote roerganger voor onze WC en een Mao-pet is ook al sinds vandaag in ons bezit dus ook de foto voor onze collectie “hoofddekselfoto’s” kan gemaakt worden.

’s Avonds bezoeken we een optreden van het fameuze Naxi orkest. Een groep hoogbejaarden die nog op oude instrumenten traditionele muziek ten gehore brengt. Maar muzikaal zijn het vooral de toegevoegde jonge zangeressen en muzikanten die de show stelen. Bij binnenkomst zijn alle achterste rijen vol dus gaan we maar noodgedwongen in de gereserveerde sectie zitten. Een waarschijnlijk Nederlandse man meent ons hierover de les te moeten lezen maar we drogen deze betweter gezamenlijk af en blijven prinsheerlijk zitten. We kopen nog een CD als souvenir om daarna te gaan eten op het terras van Mama Fu.

DAG 20 – LIJANG

Moeizaam komen we vandaag op gang. Het ontbijt laat lang op zich wachten, dan moeten we nog geld wisselen en daarna staan we lang te wachten op bus 6 die ons naar Baisha zou moeten brengen. Maar deze bus komt niet dus moet een taxi uitkomst bieden. Pas tegen de middag zijn we in het dorpje in de buurt van Lijang. Er zijn hier fresco’s te zien maar zien blijkt een groot woord, ze zijn niet echt de moeite waard. Wel leuk is weer een bejaardenorkestje dat bij de ingang speelt.

We doorkruisen het dorpje en maken nog kennis met de, mede door de Lonely Planet, bekende dokter Ho. Die weet dat hij bekend is dus als de krantenknipsels tevoorschijn komen vluchten we snel weg.

Terug in Lijang ontdekken we het niet-toeristische gedeelte van de oude stad en net als we hier zijn trekt het wolkendek zich open om een mooie avondzon door te laten.

Na het eten maken we nog een wandelingetje voor het slapengaan en wat is het resultaat? We komen terug met een prachtig houten beeld van waarschijnlijk een keizer, een tempelstuk. De wandeling kost ons 50 dollar maar als het aan de verkoper gelegen had waren dat er 300 geweest. Toch zijn beide partijen uiteindelijk tevreden, wij met het beeld en zij met de “real American dollars”.

DAG 21 – DALI

Het eerste restaurant zit nog dicht, bij het tweede worden we niet geholpen maar bij het derde weten we toch een ontbijtje te bemachtigen.

Met een zeer ruime bus zoeven we daarna over een zeer goede weg naar Dali. Daar eten we een overheerlijke lasagne voor we een wandeling door de rijstvelden in de richting van het meer maken. Als we terug zijn van dit ommetje struinen we de heuse winkelpromenades van Dali af. Echte toeristische attracties zijn er niet veel in Dali dus gedragen we ons maar als standaardtoeristen. Eten, drinken en collega-toeristen bekijken. En zo zie je zelfs groepsleden van een vorige reis naar India. Tijd om even bij te praten.

DAG 22 – DALI

We pakken een busje naar Xixou en dwalen daar de ochtend rond. Er staan een aantal mooie huizen en er is markt dus er is van alles te zien. Op de terugweg stappen we uit bij de drie pagodes van Dali maar dat blijkt echt een toeristenval met alleen maar souvenirverkopers te zijn, voor de Chinezen zelf, welteverstaan.

Net als gisteren zorgen we ervoor dat we de lasagne niet missen en daarna kijken we wat rond bij de Mahjong spelende mannetjes. Vanaf één van de poorten van de stad kunnen we de bedrijvigheid bespieden en hebben een mooi uitzicht over de met gras bedekte daken .

’s Avonds bij het eten babbelen we wat met twee Italianen uit Genua die voor Britisch Airways werken. Ook horen we dat één vrouw van de Belgische bende van vier en groepslid, haar pols gebroken heeft. Dat bederft haar zaterdagavond maar niet de onze, wij gaan naar de disco. Tot 12 uur mag de jeugd zich uitleven waarna de avond voor hun afgesloten wordt met een verloting en daarna mogen de oudere jongeren en wij als jonge ouderen de dansvloer op. Vol goede moed swingen wij er lustig op los maar de diskjockey heeft de nare gewoonte om elke 15 seconden een andere plaat op te leggen waardoor het wat lastig wordt om in het goede ritme te komen.

DAG 23 – KUNMING

De bus is van het type bagger vandaag met als gevolg dat als het regent het ook regent in de bus. Daarnaast is het alleen mogelijk om over dwars op de banken te zitten gezien de beenruimte. Verder heeft de chauffeur een eigenaardige rijstijl die weinig vertrouwen wekt. Dan is er ook nog een vies restaurantje onderweg dat ons doet dromen van pizza.

Na een lange rit verschijnen de wolkenkrabbers van Kunming. Gelukkig krijgen we een goed hotel en vinden we ook een hemelse pizza. We drinken ter afsluiting nog wat “blandy” in de hoteltuin.

DAG 24 – KUNMING

Terwijl de hele groep is afgereisd naar het stenen woud gaan wij naar de Bamboo tempel waar weer hele hordes beelden te bewonderen zijn. Als de bewakers even weg zij lukt het om snel een paar foto’s te maken. Op de terugweg bekijken we de vogel- en bloemenmarkt maar die verschilt eerlijk gezegd weinig van een gewone markt.

We nemen afscheid van Kunming met nog zo’n heerlijke pizza om daarna in een uurtje naar Guillin te vliegen. Daarna moeten we nog anderhalf uur met de bus naar Yangshuo. Daar verblijven we in een luxe hotel waar we meteen worden overvallen door gidsen met fiets- en boottochten in de aanbieding.

Tot afgrijzen van mijn vrouw besluiten we om morgen een fietstocht van 23 kilometer te gaan maken. Hamburgers, chips en pindasaus moeten zorgen voor de broodnodige energie.

DAG 25 – YANGSHUO

Het humeur van mijn vrouw is met de fietstocht in het vooruitzicht niet zo zonnig als normaal ’s morgens. Als we dan ook nog de ontbijtrestaurantjes voorbij lopen en wat rond lopen te dolen is de dag slecht begonnen. Dus kan het niet anders dan dat de fietstocht inderdaad beter vermeden had kunnen worden. Modderige paadjes of paadjes vol stenen zorgen ervoor dat je alleen maar aan het kijken bent waar je moet rijden en niet naar de prachtige omgeving. Na twee uur braaf meehobbelen houden we het toch voor gezien en laten de groep en de gids alleen doorploeteren. Wij gaan ons eigen (fiets)plan trekken. Dus normale wegen en stoppen wanneer we zelf willen en ineens is fietsen wel leuk. Minder leuk is dat er een film blijft steken en we de foto’s van Dali en Kunming verknoeien. Daarnaast begint de zon er stiekem maar gestaag voor te zorgen dat ik een knalrood T-shirt krijg, tijd om de activiteiten te staken.

Na een afkoelingsperiode in het hotelbad lopen we wat rond in Yangshuo en mijn vrouw past wat Chinese jurken aan. Daarvan moet er nog wel een van mee naar Nederland.

Als het donker is geworden gaan we met een boot een kijkje nemen bij de vissers die in plaats van een net een aalscholver gebruiken. Een visser heeft zes vogels op zijn boot zitten. Hij stuurt de vogels het water in om vis te vangen. Vis die ze door een touwtje om hun nek niet door kunnen slikken. Niet een echt diervriendelijke methode maar wel mooi om te zien. De vangst is mager, een paar ondermaatse visjes.

DAG 26 – YANGSHUO

Staat de ene dag de nachtmerrie van mijn vrouw, de fiets, op het programma, de volgende dag komt zomaar in de buurt van haar ultieme vakantiegenot door haar favoriete vervoermiddel, de boot. We varen de Li rivier op, gelegen tussen de vreemde vormen van het karst-gebergte, zoals de Kippenberg of de Vrouwenberg. Bij Fuji gaan we van boord om er de grote markt te bezoeken. Op foto’s kun je de geslachtsziekte aanwijzen die je hebt om er helende kruiden voor te krijgen. Kappers zitten in lange rijen op klandizie te wachten en verder meters vlees, kippen, eenden, groenten en fruit. Na dit marktbezoek varen we door naar Puji maar daar ligt iedereen in de middaghitte waarschijnlijk te genieten van een siësta want er is niemand op straat. Met een brommobiel rijden we dus maar terug naar Yangshuo terwijl we onderweg honderduit kletsen met een fris leraresje.

In Yangshuo besteden we de rest van de dag aan eten (eend in sinaasappelsaus), drinken (cappuccino) en kletsen. En natuurlijk het kopen van de Suzi Wan jurk.

DAG 27 – YANGSHUO

Nog een dagje Yangshuo is een beetje teveel van het goede maar we proberen er maar het beste van te maken. Te beginnen met nog maar een rondwandeling door het stadje. Het is marktdag vandaag en daarom verschijnt er op elke beschikbare plek een kraampje met meer van hetzelfde. Botenvol toeristen uit Guillin worden aangevoerd.

Na de markt vinden we midden in de stad een leuk park waar we voor een gedenkteken onze traditionele “pettenfoto” kunnen maken.

Later, bij café M.C. Blues, zitten we net te peinzen wat we verder nog kunnen doen als er een van de vele dames met motor met zijspan verschijnt. Waarom niet zo’n toeristisch rondritje? Achteraf hebben we spijt als haren op ons hoofd dat we het niet veel eerder hebben gedaan. Ze brengt ons naar een prachtig dorpje met een oude loopbrug. Nu komen we ineens tijd tekort en moeten we het op zijn Japans doen, foto’s maken en weer weg.

Na nog een eend met ananas en varken met paddenstoelen wacht ons de sleeper. De sleeper heeft geen zitplaatsen, je kunt er alleen in een soort stapelbedden languit op bamboe matten liggen. Deze slaapbus zal meer een sloper dan een sleeper blijken.

DAG 28 – GUANGZHOU

Een rit van 12 uur blijkt in deze bus een rekbaar begrip. Eerst slaat de motor af, reparatietijd 2uur, dan is de weg geblokkeerd, omdraaien om tenslotte bij Guangzhou aan te komen waar de bus de stad niet in mag. Na 18 uur bereiken we uiteindelijk met taxi’s het hotel.

Iedereen rent naar de douche en daarna naar de McDonalds. Daarna lopen we wat rond in het Europees aandoende stadsdeel rond ons hotel, Shamian eiland.

Op de befaamde dierenmarkt aanschouwen we de hoog opgestapelde soep-schildpadden, de hondjes voor de pot en de katten om lekker mee te kokkerellen. Een onsje schorpioenen of wormen als toetje of toch maar liever een slang na?

Wat opvalt in Guangzhou zijn de hoge prijzen. Bier is zomaar drie keer zo duur als in de rest van China. Maar we moeten onze Yuan’s toch kwijt. Waarom niet even naar de kapper? Uit een hippe catalogus zoeken we twee flitsende kapsels waarna de knipsessie een aanvang kan nemen. Eerst wordt een kwartier lang het haar gewassen, daarna volgt een volledige en heftige hoofd- en nekmassage en pas dan wordt er geknipt.

Op en top modern kunnen we dus gaan dineren. In het centrum vinden we het leuke maar prijzige Kathleen’s. Hierna gaan we op zoek naar Unplugged, een underground heavy muziektent. We lopen de foute kant op dus vinden niets. Bij een campus van een school zoeken we hulp. Pas na heel lang denken, uitleggen en wijzen gaat bij de behulpzame studenten een licht op en brengen ze ons naar de gezochte plek. Helaas is daar een teringherrie producerende jamsession aan de gang waardoor we ons genoodzaakt zien om al na een half uur weer te vertrekken. Alle moeite dus voor niets.

DAG 29 – HONG KONG

Met de draagvleugelboot naar Hong Kong. Een rustig tripje. We logeren op de 12e verdieping van een zeer luxe uitgevallen YMCA hotel. We besluiten vandaag naar een eiland voor de kust te gaan want mijn vrouw droomt al weken van zeebanket en een duik in zee. Als we het eiland Lamma naderen begint het helaas te regenen. De eerste wens, een plons in zee, gaat dus niet door zodat we overgaan op de tweede. De garnalen met knoflook en rijst met zeevruchten zijn overheerlijk. De terugkeer naar Hong Kong in het donker is spectaculair. Een voor ons ongekende en nooit eerder geziene skyline die door de verlichting bijna op een scène uit een science fiction film lijkt. Tijd voor wat nachtopnames.

Als we ’s avonds op zoek gaan naar een bar eindigen we in een elektronicazaak. Even verkeren we in de veronderstelling de koop van ons leven te doen met een digitale Sony camcorder voor slechts 1700 gulden. Tot ons blijkt dat deze alleen op een computer aan te sluiten is. Voor weergave via een TV moet er een extra kastje bij aangeschaft worden. Dan maar het “allernieuwste”, slechts 1000 gulden duurder. Rechtstreeks aan te koppelen aan een TV en superlicht. Blij lopen we de winkel uit tot we ons bedenken dat het apparaat niet werkt met videocassettes maar met een geheugen waar maximaal een half uur op kan. Daar heb je veel aan midden in de jungle. Weer terug. Helaas hebben we al betaald dus veel kanten kunnen we niet meer op. Na weer een uur demonstraties en handelen staan we uiteindelijk buiten met een Canon camera, onze “superkoop” voor “slechts” 3500 gulden. Alleen er mee filmen zal voorlopig nog niet lukken want Hong Kong gebruikt een driepolige stekker die we niet hebben. We gaan op zoek naar een café om met een stevige gin-tonic bij te komen van de stress.

DAG 30 – HONG KONG

Gisteren was er een categorie 1 waarschuwing voor tropische storm Sam, vandaag is het categorie 3. En categorie 3 blijkt zwaar genoeg om ons geplande tripje naar de Aberdeen haven omver te blazen. Na bijna van een voetgangersbrug afgeblazen te zijn vluchten we met de metro terug naar ons hotel waar inmiddels een waarschuwing van de categorie 8 op de borden prijkt. Alle winkels sluiten en overal gaan de stalen luiken voor de ramen. Ook ons hotel heeft alleen nog maar een kleine opening door een stalen deur om binnen te komen.

In plaats van Hong Kong bekijken kijken we op de televisie naar het tyfoon bericht. Mijn vrouw heeft het niet meer van de zenuwen en wil zeker niet met de groep uit eten, zij wil in het hotel blijven. Daar staat gelukkig een heerlijk dinerbuffet voor ons klaar.

Met angst en beven vertrekken we later naar het vliegveld. Helaas geen bericht dat onze vlucht geannuleerd is. In de vliegende storm wordt het vooruitzicht er niet beter op als ons ineens talloze ambulances met gillende sirenes tegemoet komen. Er blijkt een vliegtuig gecrasht te zijn met twee doden als gevolg. De luchthaven is tot middernacht gesloten. Daar zijn we niet echt ongelukkig mee want we zitten niet te springen om nu de lucht in te gaan.

DAG 31 – HONG KONG

Onze vertrektijd wordt elke keer verschoven. Met voedselbonnen en telefoonkaarten proberen we er in de chaos maar het beste van te maken. De bonnen blijken ook goed te zijn voor champagne en met restanten geld kunnen we ook nog een fles whisky aanschaffen dus het lijden wordt enigszins verzacht.

Telkens naar de balies in de hoop op verlossende informatie maar tevergeefs. De sfeer onder de gestrande reizigers wordt er ook niet beter op. Iedereen wil weg. Rond middernacht blijkt ons vliegtuig definitief geannuleerd maar we kunnen wel met een ander vliegtuig naar Londen. Ontsnappen uit Hong Kong en dit vliegveld is al aantrekkelijk genoeg en om 4 uur ’s morgens zitten we eindelijk in de lucht. De storm is gelukkig afgezwakt dus zijn er weinig problemen bij de start.

DAG 32 – LONDEN – SCHIPHOL

In Londen moeten we 5 uur wachten met weer een voedselbon en dan eindelijk naar Amsterdam. Om half elf ’s avonds zijn we eindelijk thuis. Met onze nieuwe camera die we op de vliegvelden voor bijna de helft van de prijs hebben gezien. Het bezoek aan Hong Kong moeten we nog maar eens over doen.

Forbidden City

Great Wall

Jokhang Temple

Old Town of Lijiang

Potala Palace

Summer Palace

Terracotta Army